Regisseur Piet-Harm Sterk zijn nieuwe documentaire ‘Op z’n Hollands’ maakt één ding duidelijk: een megahaven komt niet zomaar boven het water uitdrijven. Honderden mensen met honderd verschillende belangen bemoeien zich met het ontstaansproces. Irritant wellicht, maar vooral ook boeiend volgens de regisseur die de ontwikkelingen verfilmde.
Hoe ben je op het idee gekomen voor deze documentaire over de Tweede Maasvlakte?
“Het begon twee jaar geleden toen het Rotterdamse Havenbedrijf me uitnodigde voor een filmwedstrijd over de Maasvlakte. Samen met andere filmmakers kreeg ik de opdracht om een documentaire over het havengebied te maken. In die tijd werd ik geraakt door de besluitvorming rondom de Tweede Maasvlakte; ik stoorde me aan de zwart-wit argumenten die toen heerste in de discussie rond het nieuwe havengebied. Het waren de bekende geluiden: ‘de haven is slecht voor het milieu’ versus ‘de haven is goed voor de economie’. Maar er speelt naar mijn mening zoveel meer in Nederland bij de besluitvorming in megaprojecten als die van de Tweede Maasvlakte. Daarom besloot ik deze documentaire te maken om dit aan de mensen te laten zien.”
En denk je dat mensen na het zien van ‘Op z’n Hollands’ de complexiteit van de Tweede Maasvlakte begrijpen?
“Ik hoop het, maar dat is natuurlijk maar de vraag. Mijn bedoeling is vooral om de mensen in verwarring te brengen met deze documentaire. Het draait niet alleen om het milieu en de economie bij de Tweede Maasvlakte, de recreatie speelt bijvoorbeeld ook een grote rol in het oude Maasvlakte-gebied. In mijn documentaire wil ik dit totaalbeeld schetsen. Vandaar dat er ook zoveel betrokkenen aan het woord komen. Mijn hoop is vervolgens dat de kijker door deze veelvoud aan indrukken gaat twijfelen aan zijn eigen, vaak zwartwitte argumenten, om daarna nog eens kritisch na te denken over de eigen mening rondom de Tweede Maasvlakte.”
Kan dat niet averechts werken: mensen haken juist af door de grootsheid van de documentaire?
“Dat zou kunnen. Voor deze film geldt wel dat je ervoor moet werken om de bedoelingen te begrijpen. Er worden veel thema’s aangesneden waarbij de achterliggende boodschap in details is verstopt. In de film zit bijvoorbeeld een verkapte verhaallijn over een Nederlandse projectleider die bezig is met een havenproject in Oman. De achterliggende gedachte van dit verhaal is dat het in het buitenland veel makkelijker is geworden om havens te bouwen dan in Nederland. Deze boodschap komt in de totale film eigenlijk maar door één zinnetje naar boven. De projectleider rijdt door de woestijn en vertelt luchtig dat er even rekening moet worden gehouden met een paar dorpen bij de bouw van de haven.”
Door je te focussen op het totaalbeeld geef je de mensen zelf de vrijheid om een mening over de Tweede Maasvlakte te vormen. Vielen bepaalde meningen van het publiek je gisteren nog op bij de vertoning van de documentaire in het informatiecentrum van de Maasvlakte?
“Wat me vooral opviel was het verschil in reactie tussen het publiek in Utrecht bij het Nederlands Film Festival en het publiek hier op de Maasvlakte. Je zag dat mensen in Utrecht weer om andere scènes moesten lachen dan kijkers hier. De filmfestivalbezoekers waren bijvoorbeeld verrast door de vogelaars die temidden van alle industrie vogels spotten, terwijl de mensen in deze regio weten dat er veel vogelkijkers op de Maasvlakte zijn.Daarnaast waren de bezoekers in Utrecht onder de indruk van de voor hun onbekende Maasvlakte. Ze vonden het erg bijzonder dat in dit gebied industrie, natuur en recreatie zo goed samengaan.”
Een reden om nog een film over de Maasvlakte te maken?
“Ha, nee ik ben wel even klaar met de Maasvlakte. Er twee jaar filmen is toch lang. Ik moet wel zeggen dat ik nog plannen heb om de besluitvorming rondom andere Nederlandse megaprojecten in beeld te brengen.”
De trailer van de documentaire ‘Op z’n Hollands’ :
Plaats een reactie